Cases
Een toekomstbestendige intensieve veehouderij in balans met een gezonde en duurzame leefomgeving. Dat is het doel van de uitvoeringsagenda ‘Vitale veehouderij’. Ed Roos, senior beleidsmedewerker Ruimte bij Provincie Limburg, vertelt er meer over.
Wat was de aanleiding voor het opstellen van de uitvoeringsagenda?
“De intensieve veehouderij is een belangrijke economische sector in Zuidoost-Nederland waar kwalitatieve en voedselveilige producten efficiënt worden geproduceerd. Maar er zijn veel dieren binnen een relatief klein gebied. Vaak ook nog dichtbij woningen. Hierdoor ontstaan problemen als stank, mestoverschot, ammoniakemissie, fijnstofemissie, ziekten bij dieren en soms ook bij mensen, en een forse ecologische voetafdruk. De maatschappelijke druk op de intensieve veehouderij neemt toe. Er is steeds meer aandacht voor dierenwelzijn en voor gezond leven. Burgers zijn zich steeds meer bewust van gezondheidsrisico’s en vragen de overheid om risico’s te beperken.”
Hoe kwam de uitvoeringsagenda tot stand?
“Vanuit het samenwerkingsverband ‘schone stallen’, bestaande uit de sector (LLTB), Natuur en Milieufederatie Limburg, de Provincie en de 6 gemeenten met de grootste intensieve veehouderij. Dit zijn Weert, Nederweert, Leudal, Peel en Maas, Horst aan de Maas en Venray.”
Wat willen jullie bereiken met de uitvoeringsagenda?
“We willen dat de sector een belangrijke rol kan blijven spelen in de Limburgse economie. Om toekomstbestendig te zijn, moet wel rekening worden gehouden met vraagstukken en belangen op het gebied van energie en duurzaamheid, volksgezondheid, milieu en dierenwelzijn. De uitvoeringsagenda beschrijft deze ‘Limburgse aanpak’ en de taken en verantwoordelijkheden van de verschillende overheden: Rijk, Provincie en gemeenten.”
“Met de uitvoeringagenda willen we de druk op de leefomgeving als gevolg van de emissie van ammoniak, fijnstof, endotoxinen en geur verminderen. Op korte, middellange en lange termijn. In de toekomst zullen wij aansluiten op de ontwikkeling richting circulaire landbouw. Een exacte afbakening van dit onderwerp is nog in gang. Maar wat daar zeker onderdeel van zal zijn, is een streven naar minimale verliezen van grondstoffen en naar beperking van energieverbruik. Kijk bijvoorbeeld naar mest: dat is in onze regio momenteel een afvalstof. Als je ervoor kunt zorgen dat dit weer een grondstof wordt, heb je een gesloten kringloop en beperk je het risico op mestfraude.”
In september 2018 is het plan vastgesteld door Gedeputeerde Staten. Hoe gaat het nu verder?
“We gaan deze plannen uitvoeren, samen met de gemeenten en andere partners. Een van de dingen die we aanbieden is ‘warme sanering’. Daarbij krijgen boeren de mogelijkheid om onder begeleiding te stoppen met hun bedrijf. Met geld van het Rijk kunnen in gebieden met een hoge geurbelasting de varkensrechten, inclusief de emissievergunning en de IV-bestemming, worden opgekocht. Samen met onze regionale partners organiseren wij de begeleiding van de stoppende boeren en als Provincie faciliteren we het deels financieel. Voor de begeleiding zetten we deskundigen in. Per geval kijken we wat er nodig is.”
Jos Kniest is planoloog buitengebied bij gemeente Venray en nam deel aan het samenwerkingsverband ‘schone stallen’. Hoe heeft hij de totstandkoming van de uitvoeringsagenda ervaren?
“Achter de titel ‘schone stallen’ gaat een complex traject schuil”, vertelt Jos. “De afgelopen periode hebben de Provincie en de Peelgemeenten dit omgezet naar concrete acties. Met het vaststellen van de Uitvoeringsagenda is een duidelijke stap gezet. Deze gezamenlijke aanpak wordt voortgezet door de uitwerking van de acties onderling te verdelen. Zo kunnen we leren van de ervaring van de ander.”
Download de uitvoeringsagenda ‘Vitale veehouderij’.