Cases
Bij plannenmakerij is er vaak méér aandacht voor wat er bovengronds gebeurt, dan voor de ondergrond. Toch kunnen ingrepen in de ondergrond onherstelbare gevolgen hebben. Bovendien wordt het steeds drukker onder de grond. Tel daar de komst van de Omgevingswet bij op, en je snapt dat er alle aanleiding is om extra aandacht te hebben voor de ondergrond. Net als eerder in Maastricht, deed de Provincie Limburg daarom in Venlo de pilot Ondergrond in Beeld. Het inspiratiedocument ‘Grond voor Inspiratie’ is het mooie resultaat.
“De ondergrond biedt kansen, ruimte voor oplossingen. We kunnen hem benutten in dienst van de energietransitie of de klimaatadaptatie. Tegelijkertijd is het belangrijk om de natuurlijke kwaliteiten van de ondergrond te beschermen. Denk bijvoorbeeld aan ons grondwater. Het is dus essentieel om bij alles wat je doet de balans te zoeken tussen benutten en beschermen. Daar gaat het in de pilot Ondergrond in Beeld om”, vertelt projectleider en coördinator Bodem en Ondergrond bij de Provincie Limburg Frank Lonnee. Zijn collega Ingrid Dupuits, beleidsmedewerker Bodem en Ondergrond begeleidde samen met Frank de pilot in Venlo.
Ondergrond én bovengrond zijn één geheel
Ingrid: “Alle overheden spelen een rol als het gaat over de ondergrond. Ze werken in elkaars verlengde. De Nationale Omgevingsvisie, de provinciale en de gemeentelijke zijn complementair. Bert Senden, projectmanager implementatie Omgevingswet bij de gemeente Venlo, zag de pilot daarom als één van de bouwstenen voor de Omgevingsvisie van de gemeente Venlo. Hij nodigde samen met Micha Brouns, beleidsadviseur bodem bij de gemeente Venlo, alle mogelijke disciplines uit om deel te nemen aan de bijeenkomsten. Mensen van Ruimtelijke Ordening, archeologen, maar ook medewerkers die binnen het Sociaal Domein werken.” Frank: “Het was heel mooi om te zien wat er gebeurt als zo’n gevarieerd gezelschap samen aan het werk gaat. Als een van de eerste opdrachten werd er gekeken naar de ondergrondkwaliteiten van Venlo. Iedereen kon aangeven welke van de 24 kwaliteiten een rol speelde bij zijn werk. Archeologische waarden, bijvoorbeeld, of wortelruimte voor bomen, geothermie, drinkwatervoorraad, landschappelijke en ecologische diversiteit. Die variatie aan kwaliteiten maakte meteen duidelijk dat je de verbinding moet zoeken als je plannen gaat maken. Het was voor velen een eye opener, die tot veel enthousiasme leidde.” Ingrid: “Je ontdekt dat de ondergrond een samenhangend systeem is. En dat je de ondergrond én de bovengrond als één geheel moet zien.”
De kracht zit in de eenvoud
Frank en Ingrid hadden tijdens het hele proces alleen een faciliterende rol. Frank: “De mensen van de gemeente zijn vanuit de maatschappelijke opgaven van Venlo aan de slag gegaan. Ze maakten daarmee echt maatwerk voor hun eigen gemeente. ‘Grond voor Inspiratie’ laat zien waar Venlo voor staat. Het is een inspiratieboek dat uitnodigt om de verbinding te zoeken. Om mensen met specifieke kennis te bevragen. Daarnaast biedt het tools om projecten te begeleiden zodat je tot een integraal product kunt komen.” Ingrid: “De kracht zit in de eenvoud. Je kijkt naar de maatschappelijke opgaven, naar de ondergrondkwaliteiten en de kansen en vervolgens ga je aan de slag met acties om je ambities voor elkaar te krijgen.”
Bert en Micha kijken met een positief gevoel terug op het proces en het eindresultaat!
“
De taak- en rolverdeling tussen ons, de provincie en het externe adviesbureau was vanaf het begin helder. Iedereen pakte z’n rol goed op. Wij waren blij verrast met de grote opkomst van beleids- en uitvoerende medewerkers bij de eerste plenaire sessie. Samen brachten ze de relevantie van de ondergrond voor onze leefomgeving in kaart. Het resultaat mag er wezen. Vrijwel alle aspecten die je je maar kunt bedenken zijn in het inspiratiedocument omschreven. ‘Grond voor Inspiratie’ is een prima inhoudelijke bouwsteen voor de Omgevingsvisie en het Omgevingsplan Venlo
“
.